ZENO heeft grote plannen voor de toekomst van Het Zwin. Dat bleek woensdagavond op een infovergadering in Scharpoord. Zeno staat voor “Zwinduinen Ecologische NatuurOntwikkeling” en kost €2.520.640. De helft ervan wordt betaald door het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse Overheid en de andere helft door de Europese Unie. Het project loopt van 31 december 2006 tot en met 31 december 2010 en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) is verantwoordelijk voor de uitvoering ervan. De mens heeft duidelijke sporen nagelaten in ‘De Zwinduinen en –polders’ te Knokke. Voordat dit gebied als Vlaams Natuurreservaat werd beschermd, gebruikte men het - in de loop van vorige eeuw - voor uiteenlopende doeleinden en er werden wegen, bunkers, een jumpingterrein, een vliegveld, een golfterrein, jachtbosjes, … aangelegd. Het ANB wil hier met ZENO de beschadigde natuur in de duinen en de overgang tussen duinen en polders herstellen.
Omdat een goede voorbereiding het halve werk vormt, is in 2007 al de nodige tijd besteed aan allerhande voorbereidende maatregelen en acties. Er zijn o.a. bodemonderzoeken uitgevoerd, vergunningen aangevraagd, voor de Kleyne Vlakte is hydrologisch onderzoek opgestart en een ingenieursbureau is bezig met de opmaak van een bestek.
In het najaar van 2007 zijn de eerste concrete acties uitgevoerd. De overblijfselen van het oude jumpingterrein zijn verwijderd om de duingraslanden en de overgang tussen duin en polder te herstellen. Ook een eerste begrazingsblok is aangelegd. Weldra helpen Shetlandpony’s en misschien ook geiten mee aan het herstel van mosduinen, duingraslanden en vochtige duinvalleien in het noorden van het gebied.
In het voorjaar 2008 zal verder worden gewerkt in het noorden van het gebied en komen ook de Groenpleinduinen aan de beurt. Vochtige duinvalleien en bestaande poelen worden hersteld en bijkomende poelen worden gegraven zodat het gebied weer aantrekkelijker wordt voor amfibieën zoals de boomkikker, de kamsalamander of de rugstreeppad. In het najaar van 2008 en het voorjaar van 2009 zal men het deelgebied Tobruk en het deel ter hoogte van het bestaande knuppelpad aanpakken. Door rond de jachtputten in Tobruk de aangeplante bomen te kappen, ontstaat weer een halfopen landschap en een verbinding tussen twee duingraslanden. Ook de oevers van de jachtputten worden afgeschuind en er wordt wat slib verwijderd. In het gebied ter hoogte van het bestaande knuppelpad wordt het nieuwe ruiterpad aangelegd en vochtige duinvalleien worden hersteld.
Daarna is het tijd voor de grootste ZENO-actie, namelijk het herstel van het microreliëf in de Kleyne Vlakte. Door afgravingen worden de oorspronkelijke geulen en het landschap in de Kleyne Vlakte hersteld en ontstaan er opnieuw vochtige milieus.
Naast deze concrete beheerwerken gaat er in het Europese LIFE-natuurproject ZENO ook veel aandacht naar communicatie met de omwonenden en recreanten. Tijdens de werken houden werfborden voorbijgangers op de hoogte. Het publiek wordt ook over ZENO geïnformeerd via een informatieavond, brochures, de website www.lifenatuurzeno.be en een tentoonstelling. Bij het afsluiten van project in 2010 organiseert het ANB nog een internationale workshop waar de opgedane ervaring zal worden uitgewisseld.
