Van 10 april tot 13 juni wordt in de badstad de 33ste editie gehouden van het Internationaal Fotofestival Knokke–Heist. De tentoonstelling biedt opnieuw een verrassend rijk en gevarieerd overzicht van de internationale fotografie. Diversiteit is een belangrijke drijfveer voor het festival. Jaarlijks staan internationale en Belgische topfotografen op het programma, gekoppeld aan exposities van opkomende jonge fotografen. Het Festival vindt plaats op verschillende locaties in de gemeente Knokke-Heist. De hoofdlocaties zijn een tentoonstellingspaviljoen dat wordt gebouwd op het strand, ter hoogte van het Rubensplein, én het Cultuurcentrum Knokke-Heist. De verschillende tentoonstellingen van het festival zijn makkelijk bereikbaar. Met een stadsplan in de hand kan elke bezoeker op een aangename manier de volledige tentoonstelling bezoeken, gekoppeld aan een heerlijke wandeling doorheen de kustgemeente. Het Fotofestival 2011 maakt van Knokke-Heist een uitgelezen plek waar liefde voor verfijnde kunst samengaat met genieten van alles wat Knokke-Heist te bieden heeft: natuurwandelingen, strand, gastronomie, shopping, puur genieten, ... Het thema van 2011 is Future Portraits. Het festival zoomt in op theatrale portretfotografie en de manier waarop hedendaagse media worden ingezet om dit genre nieuw leven in te blazen. FUTURE PORTRAITS
Het fotofestival 2011 gaat uit van een gevestigde categorie binnen het domein van de fotografie: het portret. Hoe hedendaagse fotografen de mens in beeld brengen is het uitgangspunt van de diverse tentoonstellingen. Twee thema’s staan centraal in de diverse tentoonstellingen: ‘theatraliteit’ en ‘technologische vernieuwing’.
In de vroege fotografie was theatraliteit belangrijker dan vandaag. Het nemen van een foto nam toen meer tijd in beslag. De geportretteerde verscheen bewust, en in beste maatpak voor de camera en nam onder regie van de fotograaf een juiste houding aan. Soms zelfs in speciale opgezette scènes. Met de digitale camera gaat alles sneller, maar desondanks blijft voor vele fotografen theatraliteit een belangrijk artistiek element.
Een tweede leidraad doorheen de tentoonstellingen is het gebruik van nieuwe media. Welke technologische middelen heeft een fotograaf vandaag ter beschikking om een portret te verlevendigen of te theatraliseren. High definition screens, gespecialiseerde software en nieuwe communicatietechnologie vormen nieuwe uitdagingen voor de fotograaf. Door de digitalisering van het beeld is de fotograaf bovendien steeds minder afhankelijk van de realiteit en wordt theatraliteit een belangrijk element in de postproductie van de foto.
Met dit thema sluiten wij aan bij de geschiedenis van het fotofestival waar een zin voor theatraliteit, het feeërieke en het cultiveren van een sterrencultus terugkerende elementen waren. De tentoonstellingen van Cecil Beaton, Tim Walker, Erwin Olaf en Helmut Newton zijn hiervan goede voorbeelden.
TENTOONSTELLINGSPROGRAMMA
ROBERT WILSON: Video Portraits
Curator: Matthew Shattuck – Dissident Industries
Locatie: Tentoonstellingspaviljoen Knokke-Heist
De Amerikaan Robert Wilson (°1941) is een icoon uit de internatonale theaterwereld. Hij werk bekend met het regisseren van de grensverleggende opera Einstein on the Beach (1976) van Philip Glass, de hippe musical The Black Rider (William S.Burroughs & Tom Waits) en het on stage brengen van verschillende klassieke werken van Shakespeare en Wagner. Wilson is een ervaren choreograaf, performer, schilder, beeldhouwer en videokunstenaar.
Sinds 2004 maakt Wilson ook videoportretten, waaruit een gelijkaardige hang naar theatraliteit spreekt als in zijn toneelontwerpen. Dat doet hij met levensgrote, verticale high definition videoschermen die een haast sculpturale présence hebben. Met zijn videoportretten lijkt Wilson de vergankelijkheid te willen bezweren. Fotografie wordt namelijk vaak geassocieerd met het vervlieden van tijd: wanneer wordt afgedrukt, is het moment voorgoed voorbij en blijft alleen de foto over. In tegenstelling tot het klassieke fotoportret - waarin de afgebeelde wordt vastgelegd in een gestold moment - is er in Wilsons portretten steeds beweging. Vaak is dat heel subtiel, en ziet men hoe één van de geportretteerden heel even met de ogen knippert.
De portretten duren tussen de drie en twaalf minuten maar worden in een loop afgespeeld alsof ze tot in het oneindige doorgaan. Wilson portretteert voornamelijk bekende persoonlijkheden die hij in een strak geënsceneerde scenografie afbeeldt te midden van voor hen kenmerkende attributen. Zo wordt de Hollywood acteur Steve Buscemi - die vaak agressieve rollen speelt – neergezet in een macabere setting in een slachthuis.
Wilson appelleert ook vaak aan historische of bijbelse motieven, naast verwijzingen naar de fotografie, schilderkunst of theater. Zo wordt de leading lady van de Franse cinema, Jeanne Moreau, afgebeeld als Maria I van Schotland, terwijl de balletdanser Mikhail Baryshnikov wordt geportretteerd als Sint- Sebastiaan.
Johnny Depp neemt dezelfde houding aan als Marcel Duchamp in travestie in Man Ray’s bekend portret, terwijl Isabelle Huppert dan weer poseert als Greta Garbo in de iconische foto van Edward Steichen. Met zijn videoportretten probeert Wilson niet alleen de beperkingen van de fotografie te omzeilen, maar speelt hij ook met ons collectief geheugen. Daarbij gaat hij na hoe iconen worden gecreëerd en in beeld gebracht. Maar bovenal brengt hij de geportretteerde op een heel persoonlijke en esthetische wijze in beeld.
VALÉRIE BELIN: Eyes Wide Shut
Curator: Christophe De Jaeger
Locatie: CC Knokke-Heist (Scharpoord), Meerlaan 32
Valérie Belin is een franse fotografe, geboren in 1964 in Boulogne-Billancourt. In haar werk onderzoekt zij de nieuwe mogelijkheden van het medium fotografie. Haar beelden onderzoeken voortdurend de grens tussen de reële en virtuele wereld. Vroeger werd digitale technologie louter gebruikt voor het corrigeren of ‘retoucheren’ van de beelden, vandaag kan men met deze technologie volkomen nieuwe, onbestaande beelden creëren.
De tentoonstelling Eyes Wide Shut van Valérie Belin toont werken van de fotografe rond het begrip ‘avatar’. In de meest algemene betekenis is een avatar een representatie van een computergebruiker in de vorm van een driedimensioneel model of een icoon. De figuren en portretten van Belin zijn geen avatars in de strikte zin van het woord, maar refereren wel sterk naar de themata die dit fenomeen oproept.
Belin zoekt in de echte wereld, naar die primaire drijfveren die zo openlijk en zonder gêne de virtuele werelden bepalen. Sex, geweld en een zucht naar pracht en praal duiken vaak op in haar werk. Zo volgde zij een danseres in een cabaret op de Champs-Elysées, fotografeerde praalwagens uit de Schlumfcollectie of toont verongelukte iconen uit onze typische consumptiecultuur. De wereld van Belin wordt bevolkt door mensen op zoek naar andere identiteiten zoals bodybuilders, Michael Jackson lookalikes of transsexuelen. Soms door digitaal bewerkte modellen die zo onwaarachtig mooi zijn, dat het lijkt alsof zij helemaal niet meer in onze echte wereld thuishoren.
De tentoonstelling Eyes Wide Shut toont een breed overzicht op het werk van deze fotografe wiens werk reeds werd opgenomen in talrijke collecties zoals het MOMA (New York), Musée de l’Elysée (Lausanne) en het Musée National d’Art Moderne Centre Pompidou (Parijs).
MARK TRIVIER: Bonjour Monsieur W.
Curator: Erik Eelbode
Locatie: CC Knokke-Heist (Scharpoord), Meerlaan 32
Marc Trivier (1960) is een Belgisch fotograaf die bejubeld werd in de jaren ‘80 en ’90 met tentoonstellingen in Parijs en New York en zich sindsdien grotendeels uit het artistieke circuit heeft teruggetrokken. Zijn werk blijft niettemin van een fascinerende schoonheid.
Marc Trivier bezocht zowat alle fameuze schrijvers, filosofen, schilders, beeldhouwers, uit de tweede helft van de vorige eeuw: Francis Bacon; Andy Warhol, Michel Foucault, Jean Genet, ... Meteen linkte hij de technische camera-beelden van deze beroemdheden aan even respectvolle portretten van mensen uit psychiatrische instellingen, slachthuizen, landschappen, bomen…
Tot april 2011 loopt er een omvattend retrospectief van Marc Trivier in het Maison Européenne de la Photographie in Parijs. De presentatie in Knokke-Heist wordt een ingetogen, thematische, maar niettemin onvoorspelbare pendant naar aanleiding van de Robert Wilson-tentoonstelling. Ze kennen elkaar. Er zullen portretten te zien zijn van de inmiddels overleden auteurs waar Wilson mee werkte, Samuel Beckett, Heiner Müller, Tadeusz Kantor, Thomas Bernhard,... naast nooit eerder getoonde opnamen van Wilson zelf en van zijn muze Christopher Knowles. Samen met een Gekke Boom, het Dak van de Wereld, een Blind Varken.
THE GREEN ROOM: Beelden uit Belgische Academies
Curator: Dominique Somers
Locatie: CC Knokke-Heist (Scharpoord), Meerlaan 32
Wat is er inmiddels aan de gang in onze kunstscholen? Wat doen ze daar met fotografie? Wij gingen voor u op zoek en maken er een aparte presentatie van. The Green Room verwijst als titel naar de ‘groene jaren’. De tijd waarin studenten experimenteren en waarin zij de grondslagen leggen voor hun latere oeuvre.
Op basis van ingezonden portfolio’s van studenten cureert Dominique Somers een verzameling beelden waarvan één boek wordt gemaakt. Vertrekkend van dit boek zullen enkele studenten werken op een eigenzinnige manier presenteren in The Green Room.
Dit project is het resultaat van een uniek samenwerkingsverband tussen de Katholieke hogeschool Limburg (KHLIM), de Koninklijke academie voor schone kunsten Antwerpen (KASK Antwerpen), de Koninklijke academie voor schone kunsten Gent (KASK Gent), Hogeschool Sint Lukas, Brussel en La Cambre, Brussel.
ANNEMIEKE EN DE SMARTIES: Foto’s van de Photo Hall 1933 - 1980
Curator: Johan De Vos
Locatie: Museum Sincfala, Pannenstraat 140
In de periode 1933 – 1980 fotografeerden tientallen operateurs van de firma Photo
Hall vakantiegangers aan de Belgische kust. De onderneming was puur commercieel. Het gebeurde ‘en passant’ tijdens het flaneren op de dijk, of kort poserend, alleen of in groep. De operateurs kregen opdracht om elke foto te vullen helder afgebeelde mensen in vakantiestemming. Het moest snel gebeuren. Vakantiegangers zijn vaak wantrouwig en ongeduldig. Komt daarbij dat de operateurs veel foto’s wilden maken én verkopen, want veel foto’s betekende veel geld.Maar foto’s leiden een eigen leven. Als we ze nu opnieuw ontdekken krijgen ze een andere verschijning. Letterlijk ook: de zwartwitfoto’s verbleekten en de kleurfoto’s kregen een paarse tint. Bij nader toezien is ook de houding van de mensen in beeld opvallend. De foto toont hoe vakantiegangers zich gedroegen oog in oog met de ‘vreemde’ naamloze operateur. De foto’s van Photo Hall werden niet gemaakt in de intimiteit van een fotostudio of door de vader met zijn amateurfototoestel, maar door een professionele fotograaf in de volle openbaarheid van de dijk en het strand tijdens de vakantiemaanden. We zien portretten van een gedempte theatraliteit die anders is bij kinderen, jongeren, vaders, moeders en bijvoorbeeld, huwbare dochters.
Museum Sincfala brengt een spannende selectie van de Photo Hallfoto’s. De tentoonstelling is er niet in de eerste plaats om nostalgie op te wekken, ze toont portretten van mensen in bijzondere omstandigheden, altijd weer anders, vaak met zichtbaar dubbele signalen. Het is een interessante brok Belgische fotografiegeschiedenis.
WORLD PRESS PHOTO ‘10
Curator: World Press Photo
Locatie: CC Knokke-Heist (Scharpoord), Meerlaan 32
Periode: 15 mei - 13 juni
Traditioneel is ook de World Press Photo present op het Fotofestival. World Press Photo organiseert ieder jaar de grootste en meest prestigieuze persfotografiewedstrijd ter wereld. De winnende foto’s worden verzameld in een reizende expositie die in meer dan honderd steden over de hele wereld is te zien. De tentoonstelling zal in première voor België te zien zijn in Cultuurcentrum Knokke-Heist. De winnaar van World Press Photo 2011 is een portret van de verminkte Afghaanse tiener Bibi Aisha, gemaakt door de Zuid-Afrikaanse fotografe Jodi Bieber. Bij Bibi Aischa werden de neus en de oren afgesneden omdat ze haar gewelddadige man had verlaten. De foto, die op 1 augustus 2010 de voorpagina van het Amerikaanse weekblad Time sierde, ging gepaard met de caption van het weekblad ’Waarom we in Afghanistan moeten blijven’. De Afghaanse heeft inmiddels in de Verenigde Staten een plastische reconstructie ondergaan en woont nu in de VS. Bieber is de tweede Zuid-Afrikaanse fotograaf die ooit de hoogste prijs ontving. Volgens juryvoorziiter David Burnett is het portret van Bieber een van die foto's waarvan iedereen meteen weet wat je bedoelt als je het hebt over "dat meisje''. Jurylid Ruth Eichhorn noemt de winnende foto een "ongelooflijk sterk beeld dat een krachtige boodschap uitstraalt naar de wereld''.De jury van World Press Photo heeft prijzen toegekend in negen categorieën aan 56 fotografen. Ze komen uit 23 landen. De negen juryleden moesten zich buigen over ruim honderdduizend inzendingen.DE INTERNATIONALE FOTOWEDSTRIJD
Locatie: Lagunahal Duinbergen, Krommedijk
Jaarlijks organiseert Knokke-Heist voor het Internationaal Fotofestival een fotowedstrijd. In 2011 werden 3770 foto’s ingezonden, van 843 fotografen uit 28 verschillende landen. Op zaterdag 8 januari verkoos de jury vijf prijzen. De belangrijkste prijs is de Gouden Lens. Dit jaar reiken we opnieuw de prijs uit voor jong talent. Hiermee wil de jury het werk van jonge fotografen ondersteunen (16 tem 25 jaar). De jury bestaat dit jaar uit: Stephane Verheye (Voorzitter Jury) Freddy Van Vlaenderen (Centrum voor Beeldexpressie)Annick Geenen (KHLIM Genk)Monia Warnez (fotografe)Annelies Lievrouw (fotografe)Pascal Baetens (fotograaf)
Winnaars:Gouden lens: Julie Van Der Vaart – Lanaken – BelgiëZilveren lens: Valery Melnikov – Moscow – RuslandBronzen lens: Safiullin Salavat – Chelyabinsk – RuslandCentrum voor beeldexpressie: Martine Debuf – Zwevezele - BelgiëJong talent: Elizaveta Belikova – Moscow – RuslandKnack Award: Vu Dung Pham - VietnamEervolle vermelding: Majid Saeedi – Iran
Photoview
Locatie: Lagunahal Duinbergen, Krommedijk
Met Photoview viert het Centrum voor Beeldexpressie jaarlijks de eigenzinnige fotografie vieren. Veel fotografen houden van experimenteren, zoeken nieuwe uitingsvormen en ontwikkelen een eigen visie. Belangrijk is dat die vernieuwing ook het brede publiek bereikt. Via exposities van de meest creatieve en authentieke werken zet 'Photo View' fotografen die het verschil maken in het voetlicht.Lokale fotokringen
Locatie: Lagunahal Duinbergen, Krommedijk
De lokale fotoclubs Diagonaal en KFFKH zijn te ontdekken in de Lagunahal. Sinds jaar en dag zijn ze trouwe gasten op het Fotofestival. KFFKH organiseerde in 1979 al fototentoonstellingen in Scharpoord. Hun ‘Kunstfoto’ is de voorloper van het huidige festival.
BEZOEKERSINFO
Openingstijden van 10 april tot en met 13 juni 2011: Dagelijks open van 10 tot 19 uur Opgelet:Openingsuren Sincfala: 10 tot 12 uur en van 14 tot 17.30 uur
De data van de tentoonstellingen in de galeries en hun openingsuren variëren.
Tarieven€ 8 studenten, Uitpas, lerarenkaart, groepen (min. 10 pers.), CJP) : € 5Knack-Club: € 4 Kinderen <>
Met uw toegangsticket kan u alle onderdelen van het Internationaal Fotofestival bezichtigen gedurende de hele looptijd. Voor de tentoonstellingen in de galeries heeft u geen toegangsticket van het Fotofestival nodig.
Gidsen, fietsen en dagarrangementenGidsen beschikbaar voor groepen tot 25 personen beeldendekunsten@knokke-heist.be of 050/630 430
Locaties:
Cultuurcentrum Scharpoord, Meerlaan 32, 8300 Knokke-Heist
Tentoonstellingspaviljoen, strand ter hoogte van het Rubensplein
Lagunahal, Krommedijk, DuinbergenSincfala, Museum van de Zwinstreek, Pannestraat 140, Heist
Info: Cultuurcentrum Scharpoord, T: 050/630 430 – fotofestival@knokke-heist.be – www.fotofestival.be
